Иш уста болургъа итинеди

Бизни университетибизни социал-гуманитар институтунда «жаш тёлю бла ишни къурау» деген ызгъа кёре окъутуп башлагъанлы алай кёп заман озмагъан эсе да, жашларыбызны бла къызларыбызны арасында аны сайлап, ол жаны бла билим алгъанларыбыз аз тюйюлдюле. Ала, анда жаланда дерслеге жюрюгенлери бла чекленип къалмай, жамауат ишге, волонтёрлукъ жумушлагъа да тири къатышып, ал сатырдагъы студентлени тизмесине да къошуладыла.

Аллай тири жаш тёлюбюзню келечисиди Черек ауузуну эм ариу эллеринден бири – Огъары Малкъарда – ёсген Таукенланы Лейля. Ол туугъан элинде Совет Союзну Жигити Уммайланы Мухажир атлы битеулю билим берген мектепни алтын майдалгъа бошагъанды. Алагъа билимни бийик даражада берген устазларына ыразылыгъын билдирип, репетиторлагъа аны себепли жюрюр керекли болмагъанын да чертеди. Школда окъугъан кезиуюнде ана эмда орус литератураладан, математикадан, тарыхдан дерслени айырып сюйгенди.

Уллу юйюрде ёсген къызчыкъ мектепни бошар чагъына, кесине усталыкъ излей, бюгюннгю жаш тёлю окъугъан жерлерини юслеринден не айтадыла, къайсысыны къаллай оюму барды, къаллай ишни сайласам, тап боллукъду деген сагъышланы эте, интернетде социал сетьледе ол жаны бла билдириулени да кёп излегенди эмда окъугъанды.

- Тамата эгечим Асият филология факультетде билим алгъанды. Алай ала асламысында окъуугъа барып, юйге келип, дерслерин хазырлагъандан башха зат бла артыкъ кюрешгендиле деп эслемегенме. Мен а, усталыкъ алгъандан сора да, жамауат ишге, билим бериу форумлагъа да къатышып, бюгюннгю жашауда болгъан жангычылыкъланы билирге, ангыларгъа да сюйгенме. Кертиди, юрист, экономист – ала ахшы усталыкъладыла. Алай эсе да, алагъа окъугъанла да кёпдюле. Мен а жангы зат излегенме, бютюнда жаш тёлю бла ишлерча эмда келир заманнга да келиширча иш болса сюйгенме, - дейди кеси уа сайлаууну юсюнден.

Алгъадан чертип айтсакъ, Лейля, окъуугъа кирип, студент болгъан эки ыйыгъындан сора окъуна «Машук» Битеуроссей форумгъа баргъанды. Преподавательле алыкъа санга эрттеди, дагъыда боллукъдула аллай онгларынг дегенлерине, пандемияны кезиую болгъанына да къарамай, кесини муратын толтурургъа таукелленнгенди. Ары баргъанына кёлленип, аслам затны билгенине, кёргенине къууанып да къайтханды.

Андан бери уа Таукенланы къызлары «Машукга» дайым къатышханлай турады. Сёз ючюн, кёп болмай да ары барып, «Наркотиклеге къажау школа» деген ызда проектин къоруулап, студентлени араларында алчыланы жыйып, бу жаны бла юйретиу ишни жашауда бардырырча 400-мингсомлукъ грантны къытханды. Ол жумуш энди бусагъатда бардырыла турады.

  Ол «Каспий» атлы округлу форумгъа барып да къайтханды. Анда билим бериу программала, окъутуу интенсивле  бла байламлы жыйылыулагъа да къатышып, сынам жыйышдыргъанды.

Хунерли къызчыкъ, андан сора да, илмугъа эс бурургъа да жетишеди. Аслам статьясы КъМКъУ-ну кесини «Перспектива» атлы журналында да басмаланнгандыла. Ол конференциялагъа, симпозиумлагъа да къатышады. Кёп болмай Къазан шахарда бардырылгъан тюбешиуге «Къабарты-Малкъарны жаш тёлюсю. Аны айныууну жоллары эмда жарсыулары» деген темагъа илму ишин жазгъанды. Анга башчылыкъны уа жаш тёлю бла ишлеуню къурау кафедраны доценти Геграланы Хаким Камилевич этгенди.

Биринчи курсдан бери да окъуу юйню волонтёр клубуну келечисиди. Жамауат ишлеге кеси къатышханындан сора да, университет эмда республика даражалы жаш тёлю форумла, проектле бла байламлы тюбешиулени, жыйылыуланы къурагъанладан бириди. Алгъаракъда уа, билимин ёсдюрюп, «НФО-ну регион даражалы тренери» деген атха тийишли болгъанды. Озгъан жылда КъМР-ни Парламентинден жаш тёлю палатаны жетинчи чакъырылыууну къауумуна да къошулгъанды.

Бюгюнлюкде тёртюнчю курсха жюрюген къызчыкъ, дерслеринден тышында да, кёп иш бла кюреше эсе да, ол аны окъуууна чырмау болмайды. Битеу да сынауларындан «бешле» алып, бирсиледен артха къалмайды. Бу усталыкъны сайлагъанына, студент жыллары, жюреги излегенча, хунерин айнытыуну, бюгюннгю жашауну сурамларына келиширча билимли, окъуулу да болууну жолунда баргъанына ыразыды. Аны бла бирге уа, юйюрю аны кёллендиргенлей тургъанына да.

Бакалавриатны жетишимли бошап, магистратурагъа да бу ызда кирир муратдады. Окъутхан устазлары ала жамауат ишге, илму бла байламлы жыйылыулагъа да тири къатышханлары ючюн къууаннганларын да чертеди. Бош заманында окъуна ол жанына тюшюндюрген китапланы окъуйду, статьяны тюз жазаргъа, оюмну, кёз къарамны къалай тап ангылатыргъа боллугъуна юйренеди.

Гитче заманында уа Лейля ыннасы (атасыны анасы) Къабардокъланы Марикогъа ана литературадан дерслигинден чыгъармаланы, «Заман» газетни да окъугъанды. Огъурлу таулу амма, кеси окъуялмагъанлыкъгъа, туудукъларын алай бла тилибизни теренлигине, магъанасына тюшюндюргенди. Андан сора да, жаш заманыны юсюнден хапарлай, адет-тёрелени да ангылатханды. Къызчыкъланы эшиу эшерге, жюн жууаргъа да юйретгенди.

Аны, бирси ыннасы Башийланы Сакинатны да  Лейля жылы сезимлери бла эсгереди. «Школдан бир жюрек къыйыным бла окъуна келсем да, ариу айтып, жапсарыр эдиле. Кеслери, къылыкълары да ариу адамла», - дейди.

Таукенланы къызлары дагъыда окъуу юйню Отарланы Керим атлы малкъар маданият арасына жюрюйдю. Анда бардырылгъан ишни юсюнден билдириуле жазып, аланы да социал сетьлеге тап жыйышдырады.

Бош заманы аз къалса да, бюгюннгю жангычылыкъланы билдирген, айнытхан китапланы окъуйду. Къол хунер бла кюреширге да угъай демейди. Алай эсе да, ол эм алгъа жамауат хурметлеген окъуулу, сынамлы, ишин уста билген бийик даражалы профессионал болургъа итинеди эмда ол ахшы муратына жетер, жетишимли да болур ючюн хунерин, ангылауун да айныта барыргъа таукелди.