МАЛКЪАР ЭМ КЪАРАЧАЙ СТУДЕНТЛЕ МИЛЛЕТНИ КЪЫЛЫКЪ ХУНЕРИН БИЛИУДЕ ЭРИШГЕНДИЛЕ

Бу кюнледе Къабарты-Малкъар къырал университетни Отарланы Керим атлы Малкъар маданият арасында малкъар эм къарачай студентлени халкъыбызны ниет байлыгъына, къылыкъ хунерине – Ёзден адетге аталгъан эришиулери болгъанды.

Къарачайдан Алийланы Умар атлы Къарачай-Черкес къырал университетни филология институтуну  устазы, филология илмуланы кандидаты Биджиланы Рашидни къызы Сульфуз кесини студентлерини бир къауумун алып келгенди.  Ала жыйынларына «Жанкъозла» деп атагъандыла, Ариу къызла – былтыр къарачайлыла сюргюнден къайтханлы алтмыш жыл болгъанына аталгъан  «Акъылман» атлы интеллектуал оюнда билими бла биринчи жерге чыгъып, машина къытхан Акъбайланы Аминат, аны эгечи Халимат, Айбазланы Лейля, Къобанланы Алина, Тохчукъланы Айшат, Чомаланы Камиля, жыйын атларына ушап, гюл тажла кийип олтургъандыла. Аланы девизлери: «Ариулукъну адеп озар», – деп алай болгъанды.

Батчаланы Дауут а – Огъары Тебердини школуну окъуучусу, гоппан айраны да къолунда тутханлай, ариу алгъыш айтып, алай саламлашханды.

Малкъар сабийле – филологла Ахметланы Артур, Шидакъланы Артур, Хаджиланы Мариям, физика-математика институтдан Къадырланы Альбина бла Шауайланы Жаннета, сора дизайн эм къурулуш институтдан Балаланы Аскер – жыйынларына «Таурус» деп атагъандыла. Девиз этип, ала таурус къушну юсюнден жомакъдан: «Къаркъ десенг – этим хазыр, къуркъ десенг – къаным хазыр», – деген сёзлени алгъандыла.

Тёречиле жазыучу, алим, этнограф, фольклорчу Журтубайланы Махти, КъЧКъУ-да къарачай-ногъай филологияны кафедрасыны устазы Биджиланы Сульфуз, Къабарты-Малкъарны культурасыны сыйлы къуллукъчусу Ботталаны Мурат, филология илмуланы кандидаты Жаболаны Ализаде, филология илмуланы кандидаты, Отарланы Керим атлы Малкъар маданият араны таматасы Тюбейланы Светлана болгъандыла. Эришиулени аллында аны таматасы Журтубайланы Махти жашлагъа бла къызлагъа алгъыш этгенди, хорлам тежегенди. 

Конкурсланы жети тюрлюсюне къатышхандыла жаш адамла. Бек биринчиден хар жыйын, магъанасын айтып, кесини эмблемасы бла шагъырей этгенди, ызы бла роликледе оюннга  къатышханланы юслеринден хапар баргъанды. 

Андан ары эки жыйын да кезиу-кезиу къарачай-малкъар халкъны элберлерине жууапла излегендиле.  «Ахшы адет – халкъны бети» деген кезиуден сора, ала нарт таурухлагъа ётгендиле. Анда берилген соруулагъа жууап этген тынч тюйюл эди, алай сабийлени юйретиучюлери – нарт таурухланы устасы Журтубай улу анда болгъаны аланы ишлерин тынч этгенди – Махти тюзетиулери, ангылатыулары бла сабийлени нартладан билимлерин иги да кенгертгенди. Ала анга сюйюп, сейирсинип да тынгылагъандыла. «Ёзден адет» китапдан алыннган нарт сёзлени бир жартысын айтып да эришгендиле жашла бла къызла.

Бек ахыр сынау да нарт сёзлеге, айтыулагъа жораланнганды. Эки команданы да капитанлары чыгъып,  ала уа Акъбайланы Аминат бла Хаджиланы Мариям эдиле, кезиу-кезиу айтхандыла. Ала ол беш минутну ичине алтмышха жууукъ нарт сёз санагъандыла!

Ахырында жюрини келечилери сёлешгендиле. Журтубайланы Махти быллай тюбешиулени магъаналарыны юсюнден айта, хар бир кесин таулугъа санагъан адам мында айтылгъан затланы билирге керекди дегенди. Аны бла бирге «Ёзден адетни», хар бир сёзге магъана берип, алай тынгылы окъургъа кереклисин да эсгертгенди. Нартланы юсюнден а ол: «Нартла – бизни бек магъаналы китабыбыздыла. Бир-бирле анда-мында халкъланы эпосларын окъуйбуз деп махтанадыла. Ол да игиди, алай бек биринчи сен кесинги халкъынгы хазнасын билирге борчлуса. Ол айтады хапар миллетибизни тарыхындан, маданиятындан, юйретиу институтундан да», – дегенди. Жаболаны Ализаде бла Ботталаны Мурат быллай тюбешиуле арабызны жууукъ этгенлерин белгилегендиле. Тюбейланы Светлана къонакълагъа саугъала берип, аланы энтта да мында сакълап турлугъун билдиргенди. 

Кертиланы Сакинат
Поделиться: