Жамауат

Алгъаракъда Огъары Жемталаны орта школуну мекямында «Ана тилим – жаным-тиним, мени дуниям» республикалы эришиулеге къатышыр ючюн жумуш бардырылгъанды. Анга устазла, школчула къатышхандыла.
Бардырыллыкъ ишге къараргъа уа КъМР-ни билим бериу, илму эмда жаш тёлюню ишлери жаны бла министерствосуну бёлюмюню таматасы Ахайланы Лариса, Черек муниципал районну администрациясыны башчысыны экинчиси Байсыланы Харун, районну билим бериу управлениясыны таматасыны къуллугъун толтургъан Тереза Эфендиева, Элбрус районну билим бериу управлениясыны келечиси Толгъурланы Пилжан эм башхала болгъандыла.

Фахмулула бизни арабызда жашайдыла, алай жашырынлыкъда турадыла. Кёбюсюнде не ата-анала неда устазла алларында аллай сабийле болгъанларын сезмейдиле. Керти да, ол къауум школда орталыкъ неда андан осалыракъ окъуучулагъа саналадыла, кёбюсюнде  биргелерине жашагъанла эм окъугъанла бла келишалмай, къыйын къылыкълыдыла. Ол тема бла байламлы медицина илмуланы доктору, профессор Теммоланы Лейла  бла ушакъ этгенбиз.

Бу кюнледе Нальчикде кюмюш волонтёрланы биринчи республикалы форумлары болгъанды. Аны КъМР-ни  Жарыкъландырыу, илму эм жаш тёлюню ишлери жаны бла министерствосу, республикада кёп функциялы жаш тёлю ара,  Къабарты-Малкъарда добровольческий къымылдауну  регион ресурс арасы эмда  Шимал Кавказны бийик окъуу юйлерини  студентлерини ассоциациясы   къурагъандыла. Анга  ахча бла уа  Жаш тёлюню ишлери жаны бла федерал агентство себеплик этгенди.

Халкъыбыз кёчюрюлгенде, кёп адамыбыз шахарладан,уллу элледен окъуна узакъ жерлеге тюшгендиле. Сора ол орналгъан жерлеринден комендант эркин этмей чыгъаргъа  онглары болмагъаны ючюн, таулула ал кезиуде сабийлерин окъуталмагъандыла. Алай окъутургъа уа бек адыргы этгендиле. Халкъгъа къажау политика аз да жумушагъанлай, таулу сабийчикле школгъа жюрюп башлайдыла.

Озгъан заманын билмеген халкъны келир заманы да болмайды. Малкъар, къарачай, къалмукъ, ингуш, чечен халкъланы сюргюнде болгъан жыллары аланы жамауат-политика эм культура жашаудан иги кесек артха атхан эдиле. История тюзлюк тохташдырылыр эм ёсюп келген тёлюню миллетлик сезими заманнга тийишли болур ючюн, ол кезиуню тарыхын жазаргъа керекбиз. Бир тюрлю терсликлери болмай, ачдан, сууукъдан, жукъгъан аурууладан ёлгенлени алларында ол бизни адамлыкъ борчубузду.

Элбрус районну битеулю билим берген учрежденияларындан бирине Нейтрино посёлканы орта школуна – бу окъуу жыл отуз бешинчиди. Абаданланы айтханларына кёре, Губасанты черекни жагъасында гитче сабийлени алыкъа уруш башланнгынчы окъуна Тилланы Гитчечикни юйюнде окъутуп тургъандыла. 1944  жылда Курданланы бла Тилланы тукъум жерлеринден зор бла кёчюргенлеринден сора алайлагъа толу жашау кёпге дери къайтмай тургъанды.

Элбрус районну халкъны социал жумушларын жалчытхан комплексли арасыны адамланы саулукъларына кюндюз къарагъан бёлюмюнде  Малкъар халкъны жангырыу кюнюне жораланып  тёрели ишле болгъандыла. Эки ыйыкъны ичинде башха-башха элледен абаданлагъа, ала уа бу жол 30 эдиле, араны ишчилери кече-кюн да къарагъандыла, ала кюннге юч кере азыкъ бла жалчытылыннгандыла, профилактика тинтиуледен ётгендиле. Абаданлагъа сейир маданият программа да жарашдырылгъанды: ала шашкала, шахматла, нардыле, орус лото ойнагъандыла, хар ингирде бирге жыйылып жырлагъандыла.

КЪМАССР-ни бла   РСФСР-ни Баш Советлерини депутаты болгъан, Жазыучуланы союзуну члени, подполковник чыны бла уллу къуллукълада ишлеген поэт эди Гыттыуланы Исмайылны жашы Магомет (Максим, 1916-1985 жж.). Бизни миллетни биринчи профессионал журналистлеринден бири эди.

Залийханланы Чокканы жашы Хусей ата-бабаладан келген тёреге кертичи болгъанды, табийгъатны сюерге, тёгерекде къудуретни сыйларгъа, анга къуллукъ этерге аладан юйреннгенди. Ол а аны жашау жолун жарытханлай, кеси жерлиле эм тышындан келгенле бла къазанлашыргъа, алгъадан-алгъа итинирге болушханды. 

   Малкъар халкъны жангырыууну кюнюне 

Бир адамда толу халкъны ышанлары-акъыллылыгъы, тёзюмлюлюгю, халал жюреклилиги эм менсинмеую бар эселе, ол Хутуйланы Исхакъны жашы Ханафийди. Къадар анга эр киши ариулукъну да, халаллыкъны да, уллу билимни да, политика усталыкъны да къызгъанмай бергенди. Аны жашау жолу къыйын болгъан эсе да, битеу алып айтханда, жашауу сейирлик эди, уллу жетишимледен, хорламладан да бай.