Къадар кече тилек этген адамны гюняхлары кечилирле

Муслийманлагъа сыйлы Рамазан ай бошалыргъа бир ненча кюн къалгъанды. Бу айны ахыр кюнлери бла кечелери уа исламда бютюнда магъаналыдыла. Аны юсюнден бизге «Ислам в Евразии» газетни баш редактору, «Аль-Азхар» университени выпускниги Аккайланы Хасим былай айтханды:

- Ислам дин бла кюрешген алимле Рамазан айны юч къауумгъа юлешедиле –   10-шар кечеге бла  кюннге. Мухаммад файгъамбарны, Аллахны саламы анга болсун, хадислеринде ала былай юлешинедиле:  биринчи он кюн -  жандауурлукъ, экинчилери – кечмеклик, ючюнчю кесеги  – жаханимден эркинлик.

Файгъамбар Рамазан айны ахыр он кюнюне  бютюнда уллу магъана бергенди. Хадиследе  былай айтылады: «Ораза айны ахыр он кечесинде Мухаммад файгъамбар юйдегилерин уятып болгъанды». Бу сыйлы айны ахыр он кюнюне аллай уллу магъана нек берилгенди? Аны эки сылтауу барды. Биринчиден, ораза ай бошалады, муслийманла  игилик, ахшы ишле этерге ашыгъадыла. Экинчиден а, Рамазан айны ахыр он кюнюнде, хадиследе айтылгъаныча, къадар кече боллукъду.   Аллахны келечиси аны юсюнден былай айтханды: «Рамазан айны ахыр он кюнюнде къадар кечени сакълагъыз – ай бошалыргъа тогъуз, жети, неда беш кече къалгъанында».

Бу кече – башхаладан  сыйлыды,   магъаналыды. Аны юсюнден Къуранда быллай аят да барды: «Биз Къуранны къадар кече берип башлагъанбыз. Сен къадар кече не болгъанын къайдан биллик эдинг? Ол минг айдан да сыйлыды».

Аны магъанасы - бу кече   намаз  къылсакъ, тилек этсек, Къуран  окъусакъ, Аллахны атын сагъынсакъ -  ол  минг айны ичинде этген ишибизден да магъаналыды.  Къадар кече тилек, намаз этген адам  жашауун саулайда Аллахха  табыннганнга тенг болады. Къуранда бу кече минг ай бла тенглешдириледи, ол а 85 жылгъа жетеди  - адамны жашаууну орта жыл санына. Мухаммад файгъамбарны да аны юсюнден быллай хадиси барды: «Къадар кече  Аллахдан кечгинлик табарма деген  ышаныулукъда  тилекле этген адамны гюняхлары кечилирле».

Дагъыда бу кече Мухаммад файгъамбаргъа Къуранны биринчи аятлары бирилип башлагъандыла. «Манга къадар кечени белгили этгендиле, алай ызы бла аны аны унутдуруп къойгъандыла», - дегенди файгъамбар. Алай бла къадар кече Рамазан айны къайсы кечесине тюшгенин шарт айтырча тюйюлдю. Мухаммад файгъамбар биз не къадар кёп тилек  этеригибизни, тобагъа къайтырыбызны сюйгенди.

Бир-бир алимлени оюмларына кёре уа, къадар кече жылдан-жылгъа алышынып, биринден башхасына  кёчюп турады. Аллах барыбыздан да иги биледи. Алай тилеклерин, намазын да Рамазан айны жаланда 27-чи кечесинде этип, башха заманда уа солуп, алай бла къутулуп къаллыкъ суннганла уа жангылгъан этедиле.  Ол ырахатлыкъ анга «ачылмай» къалыргъа да боллукъду.

Аллах къадар кече жаханимден сакъларыкъ адамланы сайлайды. Ол берген сёзюне кертичиди –   кечгинликге тийишли болгъан  отха тюшерик тюйюлдю. Алай  сайланнганланы   санына тюшер ючюн а, тилек бла чекленип къалгъан азды. Адамны ниети таза болургъа, ол жюреги, битеу санлары  бла да  тобагъа къайтыргъа керекди.    

Мухаммад файгъамбаргъа къадар кече къаллай дууала окъургъа керекди деп  соргъандыла. Ол быллай жууап бергенди: «О Аллах, кертиси бла да, Сен - кечиучюсе, адамланы кечерге сюесе, мени да кеч».

Къадар кечени къалай таныргъа боллукъду? Бир  хадислеге кёре, ол   женгилди,   не сууукъ, не къызыу болмайды, аны эрттенлигинде уа кюнню таякълары кёрюнмейдиле.  Башхаларында айтылгъаныча уа, къадар кече къарангы болмайды эмда жулдузла «учмайдыла».